The main aim of this seminar is to discuss the ceramic material from Evans’s stone-lined rubbish pits’ deposits, i.e. the Kouloures Deposits, which have been published to some extent in MacGillivray’s book Knossos Pottery Groups of the Old Palace Period (1998). The three West Court Kouloures were constructed at the beginning of the First Palace period and went out of use at its end, according to the date of their fills, large dumps of MM IIB and MM IIIA pottery. These appear to have been secondary deposits from buildings on the north side of the West Court and/or from the Palace itself. After the Kouloures were filled, early in the MM III period, the West Court was paved to its greatest extent; the Kouloures Deposits are therefore connected to the remodeling or rearrangement of the West Court, which took place in the same period. These operations could well have extended to the West Façade and the rest of the West Wing of the Palace.
Our presentation develops from the project started in 2022 “The Knossian Kouloures Pottery Project” with the aim of re-assessing the chronology and typology of the ceramic assemblages, as well as to quantify and contextualize them within the history of the palace of Knossos. The focus is on the detailed documentation of the ceramics and the assessment of MacGillivray’s argument that it represents material cleared from the Palace after a plausible destruction of the First Palace at Knossos, particularly to be studied in terms of how it relates to the stratified deposits already studied from the East Wing of the Palace and the South-East Houses in its vicinity 3 .
Recent work and publications on MM III ceramic contexts from Knossos and other sites from central Crete allow us to reconsider the Kouloures deposits from an in-depth and wider perspective, and to address several questions. Firstly, we shall begin by discussing the meaning of MM III within the standard division between the First and the Second Palace periods. Although these two definitions meant different sociopolitical transformations for different parts of the island, their use, especially when dealing with the transition, became quite unpredictable, and the position of MM III in this terminology uncertain. That is well exemplified by the Kouloures deposits that have been pushed and pulled in both directions. Construction at individual sites and the analysis of ceramic contexts appear to show that MM III was a very prolific, dynamic and complex period in Central Crete at least.
We shall continue with a ceramic presentation of the Kouloures deposits. Many different types of vessels are represented, in fact covering a large part of the shape repertoire of the early MM IIIA period with many types indicative of a slightly earlier date. The deposits also include many vessels of special use, like rhyta, chalices, miniature vessels, and lamps.
Finally, we shall discuss the Kouloures deposits within the context of major MM IIB and IIIA deposits of central Crete. Comparative analysis with broadly contemporary deposits from Phaistos, Knossos and its hinterland, and the general area of north central Crete will be relevant. Functionality, depositional processes and chronological contrasts might well explain why synchronisms are not well-tuned and why there are differences in the ceramic composition of deposits.
“Οι τρεις Κουλούρες της Δυτική Αυλής του Ανακτόρου της Κνωσού: μεταξύ της Παλαιο- και Νεοανακτορικής εποχής”
Στο σεμινάριο παρουσιάζεται η κεραμεική των κτιστών απορριμματικών αποθετών του Evans, των λεγόμενων Κουλούρων, που έχει εν μέρει δημοσιευτεί στη μονογραφία του MacGillivray, Knossos Pottery Groups of the Old Palace Period (1998). Οι τρεις Κουλούρες της Δυτικής Αυλής διαμορφώθηκαν στις αρχές της Παλαιοανακτορικής εποχής και έπαψαν να λειτουργούν στο τέλος της, σύμφωνα με τη μεγάλη απόθεση ΜΜ ΙΙΒ και ΜΜ ΙΙΙΑ κεραμεικής που βρέθηκε στο εσωτερικό τους. Φαίνεται πως πρόκειται για δευτερογενείς αποθέσεις που προέρχονται από κτίσματα στη βόρεια πλευρά της Δυτικής Αυλής ή/και το ίδιο το ανάκτορο. Με την πλήρωση των Κουλούρων, πρώιμα στη ΜΜ ΙΙΙ περίοδο, η Δυτική Αυλή επενδύθηκε με λίθινες πλάκες σε μεγάλη έκταση. Επομένως, οι αποθέσεις των Κουλούρων σχετίζονται με την αναδιαμόρφωση της Δυτικής Αυλής την ίδια περίοδο και κατ’ επέκταση με την εκ νέου διευθέτηση της Δυτικής Πρόσοψης και της Δυτικής Πτέρυγας του Νέου Ανακτόρου.
Εδώ παρουσιάζονται τα πρώτα πορίσματα του ερευνητικού μας προγράμματος «Η κεραμεική των Κουλούρων της Κνωσού» που ξεκίνησε το 2022 με στόχο την επαναξιολόγηση της χρονολόγησης και της τυπολογίας, την ποσοτικοποίηση των κεραμεικών αποθέσεων των Κουλούρων και την ενταξή τους στο πλαίσιο της ιστορίας του ανακτόρου της Κνωσού, επανεκτιμώντας το επιχείρημα του MacGillivray πως πρόκειται για υλικό από το Παλαιό Ανάκτορο που απορρίφθηκε ως αποτέλεσμα μιας προηγηθείσας καταστροφής. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ο συσχετισμός του κεραμεικού αυτού υλικού με τους αποθέτες που έχουν ήδη μελετηθεί από την Ανατολική Πτέρυγα και τις Νοτιοανατολικές Οικίες στην εγγυτητα του ανακτόρου 4 .
Πρόσφατες έρευνες ΜΜ ΙΙΙ κεραμεικών συνόλων από την Κνωσό και την κεντρική Κρήτη γενικότερα επιτρέπουν την θεώρηση των αποθέσεων των Κουλούρων σε ένα ευρύτερο πλαίσιο. Εδώ θα γίνει μια πρώτη συζήτηση σχετικά με το ρόλο και τη σημασία της ΜΜ ΙΙΙ περίοδου ως τυπικού διαχωρισμού μεταξύ Παλαιο- και Νεο-ανακτορικής εποχής. Αν και οι δύο αυτές εποχές έχουν σχετιστεί με διαφορετικούς κοινωνικοπολιτικούς σχηματισμούς που είναι ενδεχομένως διαφορετικοί σε κάθε περιοχή του νησιού, η χρήση της ορολογίας αυτής, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη μεταβατική φάση ΜΜ ΙΙΙ, είναι πολλές φορές αόριστη. Αυτό επιβεβαιώνεται από τις αποθέσεις των Κουλούρων που έχουν κατά καιρούς τοποθετηθεί είτε στο τέλος της Παλαιο- είτε στην αρχή της Νεοανακτορικής εποχής. Η έντονη οικοδομική δραστηριότητα και ο υλικός πολιτισμός πολλών θέσεων που μελετώνται στην εποχή μας αποδεικνύει όλο και περισσότερο πως η ΜΜ ΙΙΙ αποτέλεσε μια ιδιαίτερα γόνιμη, δυναμική και σύνθετη περίοδο, τουλάχιστον στην κεντρική Κρήτη.
Στη συνέχεια θα παρουσιαστεί η κεραμεική των Κουλούρων· αντιπροσωπεύονται πολλοί και διαφορετικοί τύποι αγγείων που καλύπτουν ευρύ φάσμα του ρεπερτορίου της πρώιμης ΜΜ ΙΙΙΑ τυπολογίας, αλλά και τύποι που ανήκουν σε ελαφρώς πρωιμότερες φάσεις. Οι αποθέσεις περιλαμβάνουν πολλά αγγεία ιδιαίτερης χρήσης, όπως ρυτά, «κύπελλα κοινωνίας», μικρογραφικά αγγεία και λύχνους. Θα συζητηθούν επίσης οι αποθέσεις των Κουλούρων σε συνάφεια με άλλα σημαντικά σύνολα ΜΜ ΙΙΒ και ΜΜ ΙΙΙΑ κεραμεικής, κυρίως της κεντρικής Κρήτης. Η διαφορετική χρήση και λειτουργία των αγγείων, καθώς και η διαδικασία εναπόθεσής τους στις Κουλούρες, ευθύνονται σε κάποιο βαθμό για τις τυπολογικές και χρονολογικές ασυνάφειες που παρατηρούνται.
1 Associate Researcher of the AEGIS Research Group (UCLouvain), Belgium
2 Associate Professor in Aegean Civilisations, Università Telematica Internazionale Uninettuno, Roma
3 Mathioudaki 2018, ‘The pottery deposit from the Houses of the Fallen Blocks and the Sacrificed Oxen at the south-eastern corner of the Palace of Knossos’, BSA 113, 19–73; Knappett, Macdonald and Mathioudaki 2023, Knossos, From First to Second Palace. An integrated ceramic, stratigraphic and architectural study, BSA Supplementary Vol. 52.
4 Mathioudaki 2018, ‘The pottery deposit from the Houses of the Fallen Blocks and the Sacrificed Oxen at the south-eastern corner of the Palace of Knossos’, BSA 113, 19-73; Knappett, Macdonald and
Mathioudaki 2023, Knossos: From First to Second Palace. An integrated ceramic, stratigraphic and architectural study, BSA Supplementary Volume 52.
https://www.facebook.com/groups/minoanseminar.gr/ (Seminar of Minoan Archaeology)
Hybrid seminar, 6pm (Greece) / 4pm UK
Please register to attend IN PERSON in Athens here: https://www.eventbrite.com/e/minoan-seminar-the-three-west-court-kouloures-at-knossos-tickets-741468711877?aff=oddtdtcreator
Please register to attend ONLINE via Zoom here: https://us06web.zoom.us/webinar/register/WN_eHtBqh0wTFeJ7NpMJdqrLg